امکان پس گرفتن مال بخشیده شده به مادر

^{_{چطور ملکی را که چند سال پیش بنام مادرم زده ام را پس بگیرم ؟}}

• هبه از حیث لغوی به معنای بخشش است و از لحاظ لغوی معنی اصطلاحی بخشش و تملیک بلاعوض را دارد و عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجانا به شخص دیگری تملیک می کند.
• واهب به عنوان طرف ایجاب کننده و متهب طرف قبول کننده مورد هبه است.
• هبه عقدی است که به موجب آن احد طرفین عین موهوبه را به تملیک طرف دیگر در می آورد.
• عقد یا قرارداد هبه یا بخشش از عقود جایز محسوب می شود و طرفین این عقد می توانند هر موقع که از انعقاد عقد پشیمان شدند به عین موهوبه رجوع کنند و مال را استرداد کند.
• اما در مواردی که ممکن است طرفین به تراضی عقد را غیر قابل رجوع کنند یا اینکه عقد مشمول موارد ماده ۸۰۳ قانون مدنی قرار بگیرد که عقد خودکار غیر قابل رجوع خواهد شد و واهب دیگر حق رجوع به عین موهوبه را ندارد.
• ماده ۷۹۸ قانون مدنی قبض را شرط صحت عقد هبه می داند و بدون قبض عقد هبه صحیح نمی باشد . قبض یعنی به تصرف و در اختیار قرار دادن عین موهوبه به متهب.وکیل یا نماینده قانونی متهب نیز می توانند عین موهوبه را قبض کنند و شخصیت متهب در قبض شرط نیست.

۱- در صورتی که متهب پدر یا مادر یا اولاد واهب باشد.
۲- در صورتی که هبه معوض بوده و عوض هم داده شده باشد.
۳- در صورتی که عین موهوبه از ملکیت متهب خارج شده یا متعلق حق غیر واقع شود خواه قهراً مثل اینکه عین موهوبه به رهن داده شود.
۴- در صورتی که در عین موهوبه تغییری حاصل شود.

• قانون مدنی در موارد استثناء به زوجین یا حتی مادر فرزند تسری نداده است چه بسا اینکه پاره ای از فقها نظر به این داشته اند که اگر زوجین نیز در مقام واهب و متهب باشند نیز هبه غیر قابل رجوع است.

_{^{پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص پس گرفتن مال بخشیده شده به مادر}}

♦  ارکان عقد هبه به طور خلاصه در متن فوق بیان شد. در نظر داشته باشید که تمام ارکان فوق باید جاری شده باشد تا این عقد کامل شود. اما از متن سوال بر می آید که مشکلی در رجوع به عین موهوبه نباشد چرا که موردی برای عدم قابلیت رجوع به عین موهوبه وجود ندارد.

♦  اما در نظر داشته باشید که باز از هر چیزی مهمتر متن قرارداد شماست. باید دید که متن دقیقا قرارداد هبه باشد. چون ممکن است این قرارداد صلح باشد و شباهت هایی با عقد هبه دارد؛ اما اگر عقد هبه بوده باشد احکام فوق جاری است و توصیه می شود مدارک خود را به یک فرد متخصص در حوزه حقوق خصوصی ارائه دهید. 

_{^{مستندات قانونی - پس گرفتن مال هبه شده به مادر}}

ماده 795 قانون مدنی

هبه عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجانا به کس دیگری تملیک میکند تملیک کننده واهب طرف دیگر را متهب ،مالی را که مورد هبه است عین موهوبه می گویند.

ماده 798 قانون مدنی

هبه واقع نمی شود مگر با قبول و قبض متهب اعم از اینکه مباشر قبض خود متهب باشد یا وکیل او و قبض بدون اذن واهب اثری ندارد.

ماده 803 قانون مدنی

بعد از قبض نیز واهب می تواند با بقاع عین موهوبه ازهبه رجوع مگردرمواردذیل:

1- در صورتی که متهب پدریامادر اولاد واهب باشد.
2 - در صورتی که هبه معوض بوده و عوض هم داده شده باشد.
3 - در صورتی که عین موهوبه از ملکیت متهب خارج شده یا متعلق حق غیر واقع شود خواه قهرا مثل اینکه متهب به واسطه فلس محجور شود خواه اختیارا مثل اینکه عین موهوبه به رهن داده شود.
4- در صورتی که در عین موهوبه تغییری حاصل شود.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما