وصیتنامه معتبر و چگونگی طرح دعوای تنفیذ وصیت نامه

_{^{نحوه طرح دعوای تنفیذ و اثبات اعتبار وصیت نامه چگونه است ؟}}

• زمانیکه مورث در قالب وصیت، سهم الارث هر یک از وراث خود را در قالب وصیت به آنها انتقال داده باشد، بدون تردید اگر موصی آنچه را که انتقال می دهد بیشتر از ثلث دارایی خالص او باشد ، نسبت مازاد بر ثلث نافذ نخواهد بود.
• اما اگر موصی این عمل را برای جلوگیری از هر گونه نزاع بعد از فوت خود انجام داده باشد؛ در رابطه با صحت چنین وصیتی اختلاف نظر بسیار است اما نظری که صحیح تر به نظر می رسد این است که چنین وصیتی که وصیت به سهم الارث نامیده میشود با ماده ۸۴۳ قانون مدنی انطباق بیشتری دارد. 
• در مورد اعتبار و تنفیذ شرایط شکلی وصیت نامه نیز باید گفت که اگر وصیت نامه فاقد تشریفات شکلی مصرح در مواد ۲۷۷-۲۷۸-۲۷۹ قانون امور حسبی باشد یا وصیت نامه به طور شفاهی تنظیم شده باشد میتوان آن را با شهادت شهود اثبات کرد و صحت چنین وصیتی پذیرفتنی است ؛ این مورد در قسمت اخیر نظریه شماره ۲۶۳۹ شورای محترم نگهبان نیز پذیرفته شده است.

_{^{پاسخ به پرسش مطرح شده در خصوص اعتبار و تنفیذ وصیت نامه}}

♦ ابتدا باید دید که پدربزرگ شما در چه قالبی قصد داشت اموال خود را به پدر شما به عنوان فرزند خود انتقال دهد، اگر در زمان حیات خود و پدر شما اموال را با عقدی مانند عقد هبه یا عقد صلح و… انتقال داده باشد تمامی اموال در مالکیت پدر شما قرار میگرفت و بعد از فوت ایشان به صورت ارث به تملک چهار فرزند در می آمد. 
♦ اما اگر پدربزرگ در قالب وصیت بخواهد اموال را به فرزند خود انتقال دهد ، شرایط صحت وصیت تملیکی بر این عمل حقوقی حاکم است؛ یکی از شرایط  صحت وصیت تملیکی اهلیت موصی له است ؛ چون تملیک مالی معلق به فوت موصی است پس طبیعی است که موصی له باید هنگام فوت موصی موجود باشد تا بتواند مالک موصی به بشود و وصیت به نفع معدوم باطل است. (ماده ۸۵۰ قانون مدنی) 
همچنین سهام هر یک از وراث در قانون مشخص شده است و جز قواعد آمره محسوب خواهد شد و نمی توان خلاف آن را توافق نمود .اگر در وصیت سهم الارث که توسط پدربزرگ تنظیم شده است بر خلاف قواعد عمومی وصیت مطرح شده باشد و از ثلث اموال تجاوز کرده باشد وصیت غیر نافذ تلقی خواهد شد. 
♦ وقتی متوفی به غیر پدر شما چهار فرزند دیگر هم دارد پس شما به عنوان درجه دوم حتی با قواعد قائم مقامی هم ارث نخواهید برد؛ پدر شما هم که در زمان فوت پدر بزرگ زنده نبود نیز از ارث بری محروم خواهد شد . 

_{^{مستندات قانونی - تنفیذ وصیت نامه}}

ماده 276  قانون امور حسبی
وصیت‌نامه اعم از اینکه راجع باشد به وصیت عهدی یا تملیکی منقول یا غیر منقول ممکن است به طور رسمی یا خودنوشت یا سری‌تنظیم شود.

‌ماده 277 قانون امور حسبی

ترتیب تنظیم وصیت‌نامه رسمی و اعتبار آن به طوری است که برای اسناد تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی مقرر است.

‌ماده 278 قانون امور حسبی

وصیت‌نامه خودنوشت در صورتی معتبر است که تمام آن به خط موصی نوشته شده و دارای تاریخ روز و ماه و سال به خط موصی بوده‌و به امضاء او رسیده باشد.

‌ماده 279 قانون امور حسبی

وصیت‌نامه سری ممکن است به خط موصی یا به خط دیگری باشد ولی در هرصورت باید به امضاء موصی برسد و به ترتیبی که برای‌امانت اسناد در قانون ثبت اسناد مقرر گردیده در اداره ثبت اقامتگاه موصی یا محل دیگری که در آیین‌نامه وزارت دادگستری معین می‌گردد امانت گذارده‌می‌شود.

ماده ۸۴۳ قانون مدنی
وصیت به زیاده بر ثلث ترکه نافذ نیست مگر به اجازه وراث و اگر بعض از ورثه اجازه کند فقط نسبت به سهم او نافذ است.

ماده ۸۵۰ قانون مدنی
موصی‌له باید موجود باشد و بتواند مالک چیزی بشود که برای او وصیت شده است.

پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما