تاثیر فروش واهب بعد از هبه و قبل از قبض
دو تا خانه و دو مغازه را پدرم چون قصد گرفتن زن دوم داشت به مادرم و من و دو برادرم منتقل نمود و در آن سند بقیه فرزندان خانم (مادرم) را نوشته و بعد از چند سال قبل از قبض اموال توسط ما همان خانه ها و دو مغازه را فروخته آیا الان می توان نسبت به فروش آن اموال طرح دعوی نموده و سهم خودم را بگیرم ؟ در زمان هبه و فروش توسط پدرم بنده به سن قانونی نرسیده بودم.
امتیاز:
|
تعداد بازدید: 504
پاسخ – آیا معامله کسی که مالی را بخشیده قبل از قبض و تحویل صحیح است ؟
- هبه عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجاناً به شخص دیگری تملیک می کند.
- از این تعریف قانون مدنی مشخص می شود که هبه از عقود تملیکی است و واهب به عنوان طرف ایجاب تملیک کننده و متهب به عنوان طرف گیرنده عین موهوبه طرفین عقد هبه را تشکیل خواهند داد.
- یکی از شروط اساسی صحت عقد هبه قبض شخص متهب می باشد.طبق ماده ۷۹۸ قانون مدنی و نظر مشهور فقها قبض شرط صحت عقد هبه می باشد.
- قبض نیز شرایط خاصی را در بر نمیگیرد همین امکان تصرف شخص متهب فراهم شود یا عرفا به نحوی باشد که بتوان آن را قبض نامید ، صحت قبض در عقد هبه محرز خواهد شد. (ماده ۷۹۵ قانون مدنی)
- پس در صورتیکه هر یک از طرفین عقد ، بعد از عقد و قبل از قبض فوت کنند عقد هبه باطل می گردد زیرا عقد هبه قبل از قبض جایز است و هبه با فوت واهب یا متهب از بین خواهد رفت. ( ماده ۸۰۲ قانون مدنی)
- مهمترین مسئله در سوال امکان رجوع یا فسخ عقد هبه است؛ ماده ۸۰۳ قانون مدنی که اصل را بر رجوع به عین موهوبه توسط واهب قرار داده است مگر در موارد خاصه که در ماده احصا شده است. بند اول ماده اشاره به موردی دارد که متهب یعنی شخص گیرنده عین موهوبه پدر مادر یا اولاد باشد. در اینصورت رجوع به عین موهوبه یا فسخ عقد ممکن نیست .
پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص تاثیر فروش واهب بعد از هبه و قبل از قبض
♦ اولین شرط تحقق عقد هبه قبض است و در اصطلاح عرفی نوعی تصرف و استیلا بر مال موهوبه است مثل سکونت در خانه یا استفاده از مغازه تجاری جهت کسب؛ و در غیر اینصورت هبه شکل نمی گیرد چرا که قبض شرط صحت این عقد است پس اگر قبض صورت گرفته باشد عقد صحیح است و عین موهوبه به تملیک مادر و فرزندان در می آید؛ در غیر اینصورت شما مالک عین موهوبه نشده اید.
♦ از طرفی پدر شما به عین موهوبه رجوع کرده است و آنها را فروخته اما طبق ماده ۸۰۳ قانون مدنی در برخی از موارد هبه غیر قابل رجوع است که یکی از آن موارد آن است که طرفین عقد هبه رابطه پدر فرزندی داشته باشند که در اینصورت امکان رجوع از هبه به فرزند توسط پدر وجود ندارد.
♦ در ضمن چون هبه عقدی رایگان است و غالبا ضرری متحمل اشخاص کم سن و سال و صغیر نمی شود قانونگذار قبول هبه توسط شخص صغیر را بلامانع تلقی کرده است چرا که فلسفه اهلیت در معاملات حمایت از شخص محجور است اما در این مسئله ضرری متوجه شخص صغیر نشده است و همین که ولی او عین موهوبه را قبض کند عقد هبه صحیح و معتبر خواهد بود.
♦ در واقع پاسخ دقیق به سوال شما این است که به حکم ماده 798 قانون مدنی قبل از قبض اصلا هبه ای واقع نشده پس مالکیتی هم مستقر نیست و اگر واهب اقدام به فروش مال قبل از قبض نموده در واقع مراحل تشکیل عقد را منتفی کرده و تصمیم دیگری گرفته است و از این رو حقی برای شما اصلا ایجاد نشده است.
مستندات قانونی - فروش مال موهوبه قبل از قبض در عقد هبه
ماده ۷۹۵ قانون مدنی
هبه عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجانا به کس دیگری تملیک می کند تملیک کننده واهب طرف دیگر را متهب ،مالی را که مورد هبه است عین موهوبه می گویند.
ماده ۷۹۸ قانون مدنی
هبه واقع نمی شود مگر با قبول و قبض متهب اعم ازاینکه مباشر قبض خود متهب باشد یا وکیل او و قبض بدون اذن واهب اثری ندارد.
ماده ۷۹۹ قانون مدنی
در هبه به صغیر یا مجنون یا سفیه قبض ولی معتبر است.
ماده ۸۰۳ قانون مدنی
بعد از قبض نیز واهب می تواند با بقاع عین موهوبه ازهبه رجوع مگر در موارد ذیل :
۱) در صورتی که متهب پدر یا مادر یا اولاد واهب باشد.
۲) در صورتی که هبه معوض بوده وعوض هم داده شده باشد.
۳) در صورتی که عین موهوبه از ملکیت متهب خارج شده یا متعلق حق غیر واقع شود خواه قهرا مثل اینکه متهب به واسطه فلس محجور شود خواه اختیارا مثل اینکه عین موهوبه به رهن داده شود.
۴)درصورتی که درعین موهوبه تغییری حاصل شود.
پاسخ داده شده توسط کارشناس حقوقی ما