نمونه آیین نامه انضباطی قانون کار

 

_{^{اداره کل روابط کار و جبران خدمت}}

کارفرمایان محترم؛

1- برای استاندارد سازی آیین نامه های انضباط کار در کارگاه ها، این آیین نامه به صورت نمونه تهیه شده و در صورت ضرورت، مطابق با شرایط کارگاه، می توان تغییرات لازم را در آن انجام داد.

2- آیین نامه انضباط کار به طرق ذیل تایید می شود:

الف- چنان چه کارگاه صرفا در محدوده یک شهرستان باشد، در صورت تفویض اختیـار از طـرف اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان، تایید آیین نامه انضباط کار، از طریق اداره تعـاون، کـار و رفـاه اجتماعی محل صورت می گیرد.

ب- در صورتی که کارگاه داراي شعباتی در محدوده یک استان باشد، کارفرما مـی توانـد، آیـین نامـه انضباط کار واحدی برای تمامی شعبات تهیه و به تایید اداره کل تعاون، کار و رفـاه اجتمـاعی اسـتان برساند.

ج - در صورتی که کارگاه داراي شعباتی در محدوده چند استان باشد، کارفرما می توانـد ، آیـین نامـه انضباط کار واحدي براي تمامی شعبات تهیه و به تایید اداره کل روابط کار و جبران خدمت برساند.
 

_{^{فصل اول - کمیته انضباط کار}}

ماده 1- به منظور رسیدگی به تخلفات انضباطی تمامی کارگران، کمیته هایی تحـت عنـوان "کمیتـه انضباط کار" مرکب از اعضاي زیر تشکیل خواهد شد.

الف- ...... نفر نماینده کارفرما     ب- ....... نفر نماینده کارگران      ج- یک نفر نماینده از میان سرپرستان به انتخاب سرپرستان.

تبصره 1- منظور از سرپرستان، کارگرانی هستند که تحت هر عنـوان، مسـوولیت اداره یـک یـا چنـد کارگر را بر عهده داشته باشند.

تبصره 2- در هنگام انتخاب نمایندگان، افرادي نیز به عنوان اعضاي علی البدل تعیین می شوند که در صورت قطع رابطه عضو اصلی، براي باقیمانده دوره، حسب مورد، جایگزین می گردند.

ماده 2- مدت عضویت اعضاي کمیته انضباط کار در کمیته مزبور ..... سال است و انتخاب مجـددآنان بلامانع می باشد.

ماده 3- جلسات کمیته انضباط کار با حضور ...... عضو رسمیت یافته و تصمیمات آنان بـا اکثریـت آراء معتبر است. چنان چه کمیته انضباط کار به دلیل عدم حضور اعضا در دو جلسه متـوالی رسـمیت پیدا نکند، موضوع بـه طـور مسـتقیم از طـرف ذي نفـع (کـارگر یـا کارفرمـا) قابـل طـرح در مراجـع حل اختلاف خواهد بود.

ماده 4 - کمیته انضباط کار در اولین جلسه از بین اعضاي خود، یک نفر به عنوان رییس، یک نفر بـه عنوان نایب رییس و یک نفر به عنوان دبیر انتخاب نموده و مشخصات، سمت اعضا و موجودیت خود را به طور کتبی به واحد تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل اعلام می نماید.

ماده 5- اعضای کمیته انضباطی کار علاوه بر تابعیت ایران و تدین به دین مبـین اسـلام و یـا یکـی از ادیان رسمی کشور و تعهد به نظام و قانون اساسی جمهوري اسلامی ایران، باید داراي حـداقل مـدرك تحصیلی .....، حداقل .... سال سن و حداقل .... سال سابقه کار باشند.

تبصره- در کمیته انضباط کار، یک نفر از نمایندگان انتخابی کارفرما، باید آشنا به مسایل حقوقی بوده و ترجیحا داراي لیسانس حقوق باشد.

ماده 6- انجام وظیفه در کمیته انضباط کار با حفظ سمت می باشد.

ماده 7- تصمیمات کمیته انضباط کار در شش نسخه تنظیم و به ترتیب زیر ابلاغ می گردد:

الف- یک نسخه براي ابلاغ به کارگر   

ب- یک نسخه براي اطلاع کارفرما   

ج- یک نسخه براي اطلاع تشکل کارگري (در صورت وجود)   

د- یک نسخه براي ضبط در بایگانی کمیته انضباط کار   

ه- یک نسخه براي ضبط در پرونده استخدامی کارگر         

و- یک نسخه براي اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل.

 

_{^{فصل دوم - تخلفات}}

ماده 8- طبقات تخلفات به قرار زیر است:

الف- طبقه اول

1- کم کاري یا سهل انگاري در انجام وظایف محوله.

2 - عدم رعایت شئون اسلامی و عدم رعایت پوشش مناسب با محیط کار.

3- اعمال و رفتار خلاف شئون شغلی یا اداري.

4 - امتناع از حضور در دوره هاي آموزشی و غیبت غیر موجه در حین گذراندن دوره هاي آموزشی.

5- سهل انگاري روسا و مدیران در ارایه گزارش تخلفات کارگران تحت امر.

6- تسامح در حفظ وجوه، اموال و اسناد که منجر به ایراد خسارت شود.

7- تعطیل خدمت در خلال ساعات موظف کاري.

8- استعمال دخانیات در محل هاي ممنوع.

ب- طبقه دوم

1- ایجاد نارضایتی در ارباب رجوع یا انجام ندادن یا تاخیر در انجام امور قانونی آن ها بدون دلیل.

2- تبعیض یا اعمال غرض یا روابط غیر کاري در اجراي قوانین و مقررات نسبت به اشخاص.

3- سرپیچی از اجراي دستور مقام مافوق در حدود وظایف کاري.

4- ارایه گواهی یا گزارش خلاف واقع در امور کاري.

5- سوء استفاده از مقام، موقعیت یا شئون شغلی.

6- عدم استفاده از وسایل حفاظت فردي.

7- عدم رعایت اصول ایمنی کار با ماشین آلات.

8- استعمال مواد مخدر و مشروبات الکلی در محل کار یا اعتیاد به آن ها.

9- ایراد تهمت، افترا و هتک حیثیت.

ج- طبقه سوم

1- جعل یا دست زدن در اسناد و اوراق یا استفاده از سند مجعول.

2- اختفاء، نگهداري، حمل، توزیع و خرید و فروش مواد مخدر و مشروبات الکلی.

3- گرفتن وجه مالی یا غیر آن چه در قوانین و مقررات تعیین شده است.

4- هر نوع استفاده غیر مجاز از اموال شرکت یا مشتري.

5- هر نوع تصاحب غیر مجاز اموال شرکت یا مشتري.

6- توقیف، اختفاء، بازرسی یا باز کردن پاکت ها و محمولات پستی یا معدوم کـردن آن هـا و اسـتراقسمع بدون مجوز قانونی.

7- افشاي اسرار و اسناد محرمانه کاري.

8- کارشکنی، وادار ساختن یا تحریک دیگران به کارشکنی یا کم کاري و اعمال فشارهاي فردي بـراي تحصیل مقاصد غیر قانونی.

د- طبقه چهارم

1- عضویت در سازمان هایی که مرام نامه یا اساس نامه آن ها مبتنی بـر نفـی ادیـان الهـی اسـت یـاطرفداري و فعالیت به نفع آن ها با تایید مراجع ذي صلاح.

2- عضویت در گروه هاي محارب یا طرفداري و فعالیت به نفع آن ها با راي مراجع قانونی.

3- تحریک به برپایی یا شرکت در تحصن، اعتصاب، تظاهرات غیر قانونی و اعمـال فشـارهاي گروهـی براي مقاصد غیر قانونی در کارگاه.

 

_{^{فصل سوم- تنبیهات}}

ماده 9- تنبیهات اداري به ترتیب عبارتند از:

الف - تذکر کتبی براي بار اول.

‌ب - تذکر کتبی براي بار دوم.

‌ج - عدم پرداخت تمام یا بخشی از پاداش ها یا تسهیلات تا .......... ماه/ سال.

د- تنزل مقام و یا محرومیت از انتصاب به پست هاي بالاتر تا ............. ماه/ سال.

‌ه- اخراج با رعایت ماده 27 قانون کار.

تبصره - تنبیهات اداري قابل اعمال در خصوص هر یک از طبقات تخلفات اداري به قرار زیر است:

ماده 10- در خصوص تاخیر، تعجیل و غیبت غیر موجه کارگران، تنبیهات به شرح ذیل می باشد: 

ماده 11- کمیته انضباط کار پس از رسیدگی به اتهام یا اتهامـات کـارگر در صـورت احـراز تخلـف یـا تخلفات در مورد هر پرونده صرفاً یکی از تنبیهات فوق را اعمال خواهد نمود و چنان چه تخلفات احراز شده از طبقات مختلف باشد، از تنبیهات مقرر در طبقه بالاتر منظور می گردد.

ماده 12- هر گاه کارگري که به موجب تصمیم کمیته انضباط کار محکومیـت یافتـه اسـت، از تـاریخ محکومیت، به مدت .......... ماه/ سال مرتکب تخلف اداري نشود، سابقه مذکور جزء مراتب تخلفاتی وي محسوب نمی گردد.

 

_{^{فصل چهارم- رسیدگی}}

ماده13- کمیته انضباط کار بر اساس گزارش ارجـاعی از سـوي سرپرسـتان، روسـا، مـدیران و سـایرمقامات بالاتر شروع به رسیدگی می نماید.

ماده 14- هر گاه رسیدگی به اتهام کارگر به تشخیص کمیته انضـباط کـار مسـتلزم اسـتفاده از نظـر کارشناسی و یا بازرسی باشد، موضوع حسب مورد بـه کارشـناس ذي ربـط یـا واحـد بازرسـی ارجـاع می شود.

ماده 15- چنان چه کارگر به سبب شکایت کارفرما از سوي مراجع قضـایی توقیـف گـردد، در مـدت توقیف، قرارداد وي به حال تعلیق در می آید. کارفرما مکلف است در ایام تعلیق تـا تعیـین تکلیـف از سوي مراجع ذي صلاح، براي رفع احتیاجات خانواده او، حداقل 50 درصـد حقـوق ماهیانـه وي را بـه صورت علی الحساب پرداخت نماید. اگر این توقیف در مراجع مذکور منتهی به محکومیت نشود، مدت تعلیق جزء سابقه خدمت وي محسوب و حقوق و مزایاي او پرداخت می گردد.

ماده 16- کمیته انضباط کار، مـوارد اتهـامی را تعیـین و بـرگ تفهـیم اتهـام را جهـت ابـلاغ تنظـیم می نماید.

تبصره- واحد امور اداري کارگاه موظف است، اوراق تفهیم اتهام صادره توسـط کمیتـه انضـباط کـار راحداکثر ظرف مدت 5 روز به کارگر ابلاغ نماید. در صورت عدم وجود واحد اداري، کمیته خود اقدام به این امر می نماید.

ماده 17- متهم باید ظرف مدت 5 روز از تاریخ ابلاغ برگ تفهیم اتهام، دفاعیه خود را کتباً ارایه نماید.

این مدت در صورت تقاضاي مهلت، بنا به تشخیص کمیته تا 5 روز دیگر قابل تمدید می باشد.

تبصره 1- در صورتی که متهم جهت دفاع، درخواست مدارك نماید، کمیته انضباط کـار مکلـف اسـت مدارك مزبور را در اختیار وي قرار دهد.

تبصره 2- چنان چه متهم در مهلت مقرر، دفاعیه خود را ارایه ننماید، کمیته انضـباط کـار بـر اسـاس مدارك موجود به موارد اتهامی رسیدگی می نماید.

ماده 18 - کمیته انضباط کار مکلف است، متهم را براي حضـور در تمـام جلسـات رسـیدگی دعـوت نماید. عدم حضور متهم مانع از رسیدگی و اتخاذ تصمیم نخواهد بود.

تبصره- وقت جلسه باید طوري تعیین شود که فاصله بـین ابـلاغ وقـت و روز جلسـه، کمتـر از دو روز نباشد. در صورت وجود معاذیر قانونی جهت حضور در جلسه به تشخیص کمیته، وقت دیگري تعیـین می گردد.

 

_{^{فصل پنجم- اتخاذ تصمیم، ابلاغ و اجراي تصمیم کمیته انضباط کار}}

ماده 19- کمیته انضباط کار پس از اتمام رسیدگی و ملاحظه اسـناد و مدارك موجـود در پرونـده وتوجه به دفاعیات متهم پس از تشخیص نوع تخلف با در نظر گـرفتن مـواردي از جملـه میـزان زیـان وارده، آثار سوء اجتماعی و اداري، وجود یا فقدان سوء نیت و با توجه به موقعیت و سـوابق کـارگر بـهطور مستدل و مستند اتخاذ تصمیم می نماید.

تبصره- در صورتی که کمیته انضباط کار بر اساس مدارك موجود، ارتکـاب تخلـف از سـوي مـتهم رااحراز نکند، او را تبرئه می نماید.

ماده 20- واحد امور اداري موظف است، تصمیمات کمیته انضباط کار را حداکثر ظرف مدت 10روز از تاریخ اتخاذ تصمیم، ابلاغ و از تاریخ ابلاغ اجرا نماید.

تبصره 1- هر گونه خودداري یا جلوگیري از ابلاغ یا اجراي تصمیمات کمیته انضباط کار ممنـوع و بـامتخلفان طبق مقررات این آیین نامه رفتار خواهد شد.

تبصره 2- در صورتی که محکوم علیه در وضعیتی باشد که اجراي فوري تصمیم کمیتـه انضـباط کـار درباره وي ممکن نباشد، مراتب به کمیته صادر کننده تصمیم گزارش شده و به محض حصول امکـان، اجرا می گردد.

تبصره 3- تصمیمات کمیته انضباط کار قابل اعتراض در مراجع حل اختلاف کار می باشد.

 

_{^{فصل ششم- سایر مقررات}}

ماده 21- اصلاح یا تغییر تصمیمات کمیته انضباط کار، صرفا در مواردي که کمیته تصمیم گیرنده بـا اکثریت آرا تشخیص دهد که مفاد تصمیم متخذه از لحاظ شکلی یا ماهوي مخدوش است، امکان پذیر می باشد.

ماده 22- چنان چه تخلف کارگر پس از بازنشستگی کشف شود، قابلیت طرح در کمیته انضباط کـار را نداشته و در صورت ضرورت، مراتب از طریق مراجع ذي صلاح، قابل پیگیري می باشد.

ماده 23- مرگ متهم قبل از اتخاذ تصمیم کمیته انضباط کـا ر، موجـب توقـف رسـیدگی و مختومـه شدن پرونده می گردد. حکم این ماده در صورت ضرورت مانع پیگیري از طریق سایر مراجع ذي صلاح نمی باشد.

ماده 24- تمامی کارگران و واحدهاي کارگاه مکلفند، همکاري هاي لازم را با کمیتـه انضـباط کـار و دبیرخانه آن به عمل آورده و مدارك، اسناد و اطلاعات مورد نیاز را در مهلت تعیـین شـده در اختیـار آن ها قرار دهند.

ماده 25- در صورتی که هر یـک از اعضـاي کمیتـه انضـباط کـار مرتکـب تخلفـات منـدرج در ایـن آیین نامه گردد، عضویت او در مدت رسیدگی به تخلف وي، به حالت تعلیـق درخواهـد آمـد. در ایـن صورت یکی از اعضاي علی البدل هم سو با سمت عضو معلق شده، در کمیته انضباط کار حضور خواهد داشت. چنان چه که تخلف عضو معلق شده احراز نشود، در این صـورت بعـد از اتمـام رسـیدگی و بـه مدت باقی مانده از دوره عضویت ،مجدداً به عضویت کمیته انضباط کار در خواهد آمد.

ماده 26- کارفرما مکلف است، مفاد این آیین نامه را به نحو مقتضی به اطلاع تمامی کارگران رسانده و نسخه اي از آن را در مکان هاي عمومی کارگاه نصب نماید.

ماده 27- این آیین نامه مشتمل بـر ........ مـاده و .......... تبصـره، در مـورخ........................... بـه تاییـد ............... رسیده و از تاریخ مذکور قابل اجرا بوده و هر گونه تغییرات بایستی به تایید مرجع مذکور برسد.